Geloof je in God (4) - Mijn kronkelweg
God schrijft recht op kromme wegen, zeggen mensen wel eens als ze mijn verhaal horen. Het is een echt kronkelpad van zoeken en gevonden worden.
Met een vaag religieus verlangen trok ik in 2009 naar Syrië. Daarover schreef ik in de eerste aflevering van deze reeks Geloof je in God? #1 Terug thuis voelde ik een grote leegte. Ten einde raad schreef ik een brief naar het bisdom (Lees aflevering #2). Of zij me geen plek konden aanraden om God op het spoor te komen? Als ik eraan terug denk, moet ik lachen. Maar ze gaven me wel de juiste zet: Hof Zevenbergen was een bad voor mijn zoekende ziel (Lees aflevering #3). Toch kon ik ook daar niet eeuwig blijven.
Terug in de stad
Nog niet wetend waar ik definitief wortel zou schieten, kon ik een tijdje terecht op de bovenverdieping van het prachtige herenhuis van een vriendin in Antwerpen. Na twee jaar in een sfeer van stilte en verdieping geleefd te hebben, voelde het soms vreemd aan. Ik probeerde me het leven, de gespreksonderwerpen, de bezigheden die me ooit zo vertrouwd waren, weer eigen te maken. Vaak overviel me de twijfel: waar was ik naar op weg? Er wás toch wel een weg? Toch voelde ik ergens aan dat ik exact was waar ik nu moest zijn.
Oorlog in Syrië breekt uit
In de hectische wereld ging het er alsmaar woeliger aan toe. De berichten over de oorlog in Syrië werden gruwelijker, al haalden ze amper de Vlaamse media. Het nieuws dat pater Paolo Dall’Oglio vermist geraakt was tijdens een clandestien bezoek aan Syrië, sloeg bij me in als een bom. Zijn scherpe en uitdagende, maar altijd liefdevolle en verzoenende blik op de situatie in Syrië had me altijd enigszins gerustgesteld.
Nu zijn krachtdadigheid plotseling in stilzwijgen verviel, klonk de medialuwte rond Syrië nog akeliger.
(Lees verder onder de foto)
In 2009 drukte Paolo Dall'Oglio me op het hart: 'Probeer het te geloven!' © Babs Mertens
Twee voeten in engagement
Het appel klonk helder en krachtig. De gedachte dat die warmhartige Syriërs die ik had ontmoet nu zoveel verlies en pijn ondergingen, was ondraaglijk. Ik begon Syriërs te bezoeken, te luisteren naar hun verhalen, debatten en lezingen met experten te volgen en me al lezend verder te verdiepen in het conflict. Samen met anderen - Belgen en Syriërs - begon ik kleding in te zamelen, acties op te zetten, artikels te schrijven.
Na enkele jaren van inkeer stond ik opnieuw met twee voeten geëngageerd in de wereld. Maar dit keer voelde het anders.
Voor het eerst ondervond ik aan den lijve wat het betekent om in iemands geestelijk voetspoor te lopen.
Pater Paolo’s onverwoestbare liefde en geloof in Syrië hadden me diep geraakt. Dat hij bereid was tot in extremis zijn leven te geven voor zijn missie van dialoog en voor een harmonieuze toekomst voor Syrië veranderde iets nog wezenlijkers voor me.
Plots herinnerde ik me weer de woorden die hij me zelf vier jaar eerder bij mijn vertrek uit het klooster op het hart gedrukt had. 'Probeer het te geloven' — als een schok gingen die woorden van Paolo door me heen.
Jezus is zoveel meer
Ik weet nog goed hoe ik tijdens mijn eerste Ignatiaanse retraite mijn begeleider wat uitdaagde met mijn eerlijkheid:
'Met God heb ik geen probleem, maar voor Jezus heb ik het niet.'
Mijn weerstand werd met een smakelijke lach onthaald. Een levendige discussie volgde. Over assertiviteit en zelfrespect, en waarom je in godsnaam iemand je andere wang zou aanbieden als die je slaat. Maar ook over rebellie, en dat Jezus wel van mondige mensen houdt.
Dit dilemma was niet mijn eerste. In Syrië had ik het ook aan Paolo voorgeschoteld. Bijna fluisterend had die toen geantwoord: Jezus is zoveel meer dan dat. En nu, door zijn eigen radicale engagement, opende hij me de ogen. En meer nog, het hart.
Het leek alsof hij me nog een laatste cruciale sleutel gaf. Want van pater Paolo wist en begreep ik het. Als hij ongewapend op het appel verschijnt voor een zelfgevraagd onderhoud met de emir van IS in Syrië, dan is het uit liefde, pure liefde. En vanuit hoop, een onverwoestbare hoop op een harmonieuze toekomst.
© Sven De Blende
De Bijbel gebeurt
Zo werd de cirkel voor mij langzaam rond. De Bijbel bleef geen dode letter meer. Het gebeurde in het leven, in mijn eigen leven. De radicaliteit waarmee pater Paolo op zijn manier in het voetspoor van Jezus loopt, begon me inzicht en voeling te geven met wie Jezus geweest kan zijn in zijn tijd. Maar ook hoe Hij aanwezig blijft en doorleeft, in elk van ons.
Plotseling kon ik me levendig voorstellen wat Jezus' leerlingen bezield moest hebben na zijn dood.
Hoe ze vurig met zijn boodschap op stap gingen. Ik zag het bij mezelf gebeuren, maar ook bij Syrische en Europese vrienden die nog veel dichter bij Paolo hadden gestaan. Met vallen en opstaan je eigen angsten overwinnen, uit je kleinheid stappen. Het woord durven nemen en te gaan staan voor datgene waarin je gelooft. Opkomen tegen onrecht ook, tegen onderdrukking.
En ondertussen groeien in liefde.
Want ook bij mezelf had ik ervaren hoezeer liefde de motor was van de ommekeer die ik in mijn eigen leven maakte.
Bruggen slaan
Het was uit genegenheid, uit respect voor de moslims met wie ik indertijd samenwerkte, dat ik me bewogen voelde om mijn eigen religieuze traditie te herontdekken. Het was uit liefde voor Syrië en de vele Syriërs die mijn pad kruisten, dat ik me geroepen voelde om met hen mee op te staan tegen het onrecht dat hen aangedaan werd. En ten slotte, was het ook uit liefde voor pater Paolo en voor de islam zoals ik haar in alle puurheid ervaren had, dat ik besloot om me te engageren om Paolo’s visie op interreligieuze dialoog mee te verspreiden en bruggen te slaan tussen islam en christendom.
Liefde voor de ander in al zijn andersheid, voor onze naaste, maakt kwetsbaar. Maar tegelijk ontdekte ik dat net die liefde me met twee voeten te midden van het leven plaatste. Een leven dat het hart uitdaagt om continu te groeien en beetje bij beetje de innerlijke blokkades die die liefde in de weg staan op te ruimen.
En dat vraagt een discipline van de geest en een continue nood om te herbronnen aan wat wezenlijk is.
Al vertrokken we elk vanuit een andere spirituele traditie, de gezamenlijke meditatiemomenten drie keer per week met mijn huisgenoot waren een noodzaak en een verademing. Ik trok ook geregeld richting zee om de weidsheid van de woestijn weer even te voelen en vanbinnen stilte te vinden.
Waar zal ik wortel schieten?
Bijna twee jaar passeerden zo, tot ik begon te voelen dat het tijd werd om een stap verder te gaan op mijn nomadische zoektocht. Maar deze keer was er iets fundamenteel anders. Ik voelde me meer en meer verlost van mijn grote onrust.
Mijn onrust had plaats gemaakt voor het verlangen om met alle ervaringen, inzichten en bagage die ik verworven had, ergens letterlijk en figuurlijk wortel te schieten.
Intussen was ook het vlammetje van mijn verlangen naar een meer contemplatieve levenswijze al die tijd brandende gebleven. En hier en daar, vaak onverwacht, waren plots richtingaanwijzers opgedoken. Een nieuwe keuze drong zich op, een keuze die me uitnodigde om met alles wat ik doorleefd had, de laatste jaren mijn leven meer en meer vorm te geven.
Wordt nog een laatste keer vervolgd! Dan ontdek je waar ik wortel wil schieten.
Eerder verschenen op kerknet: https://www.kerknet.be/kerknet-redactie/blog/geloof-je-god-hof-zevenbergen-helpt-me-op-weg-3?origin=taxonomy%252Fterm%252F771
Meer weten
Ontdek mijn eerdere blogs in de serie Geloof je in God? en ook mijn ander werk.
Wil je mijn verhaal live horen? Op 21 september ben ik in Bozar één van de sprekers op het evenement Staten Generaal van de Liefde, georganiseerd door Pax Christi in het kader van de Vredesweek.
Op 27 september mag ik in het Vredeshuis in Antwerpen spreken over het boek Uit liefde voor de islam van Paolo Dall'Oglio, dat ik mee vertaalde.
